Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Zdrowie 
Fake News
Czy Francja wprowadza zakaz używania deszczówki? Sprawdzamy, co cytowały największe polskie media
6 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
6 min czytania
Czy Francja wprowadza zakaz używania deszczówki? Sprawdzamy, co cytowały największe polskie media
Fake news Według doniesień medialnych, we Francji od pierwszego lipca zostanie wprowadzony zakaz używania deszczówki do podlewania trawnika. Podobno za złamanie przepisów może grozić grzywna, a nawet kara więzienia. Okazuje się jednak, że to nieprawdziwe informacje – pojawiają się zresztą nie pierwszy raz.
Według doniesień medialnych, we Francji od pierwszego lipca zostanie wprowadzony zakaz używania deszczówki do podlewania trawnika. Podobno za złamanie przepisów może grozić grzywna, a nawet kara więzienia. Okazuje się jednak, że to nieprawdziwe informacje – pojawiają się zresztą nie pierwszy raz.
Analiza w pigułce
- W mediach (1, 2, 3) pojawiła się informacja o planowanym we Francji zakazie wykorzystania deszczówki do podlewania trawnika czy mycia samochodu. Podobno takie przepisy miałyby wejść w życie już od 1 lipca 2025 roku, a za złamanie zakazu groziłaby grzywna.
- We Francji nie planuje się wprowadzenia zakazu korzystania z deszczówki. Polskie portale powołują się na serwis Farmitoo.com, jednak nie jest to wiarygodne źródło informacji. Publikacja o zakazie używania deszczówki została już usunięta (wersja archiwalna), a jako jej autora przedstawiono osobę wygenerowaną przez AI.
- Żadne francuskie medium o uznanej renomie nie wskazywało, by planowano wprowadzenie nowego zakazu. Według artykułu 641 francuskiego kodeksu cywilnego „każdy właściciel ma prawo do wykorzystania i utylizacji wody deszczowej, która spada na jego ziemię”.
W ostatnich dniach wiele polskich mediów (1, 2, 3) informowało o tym, że wkrótce we Francji zostanie wprowadzony zakaz wykorzystywania wody deszczowej do podlewania. Tę informację rozpowszechniały m.in. takie portale jak Bussines Insider, RMF FM, Polskie Radio, Wirtualna Polska i wiele innych – wygląda na to, że przekaz był kopiowany, redagowany i publikowany bez dokładnego sprawdzenia.
Fot. Google News
Według komunikatów rozpowszechnianych w mediach oraz w portalach społecznościowych „od 1 lipca w wybranych gminach nie będzie można używać deszczówki do podlewania roślin, trawnika, mycia samochodów czy tarasów”. Z dostępnych informacji ma wynikać też, że zakaz dotyczy Francji, a za złamanie zakazu grozi „grzywna w wysokości 135 euro (ponad 570 zł) oraz możliwość zastosowania sankcji pozbawienia wolności do 3 lat”.
Źródło: Facebook.com/08.06.2025
Farmitoo.com – niewiarygodne źródło i autor wygenerowany przez AI
Jako źródło informacji o zakazie używania deszczówki podawano w mediach (1, 2) francuski serwis Farmitoo.com. Jednak publikacji o tym rzekomym zakazie nie znajdziemy już na tej stronie. Udało nam się dotrzeć do jego zarchiwizowanej wersji na stronie Wayback Machine – w ten sposób dowiedzieliśmy się, że Farmitoo.com nie jest wiarygodnym źródłem informacji.
Farmitoo.com to serwis, który założono niedawno – najstarsze artykuły datowane są na początek maja 2025 roku. Na portalu pojawiają się głównie porady dotyczące ogrodnictwa i wystroju. Wiele publikacji jest tam szybko kasowanych (np. 1, 2). Inne francuskie portale (np. 1, 2) o wyrobionej renomie w ogóle nie informowały o nowym zakazie dotyczącym podlewania.
Nie mamy też pewności, kto jest autorem artykułów na tym portalu. Wszystko wskazuje na to, że te osoby nie istnieją. W artykule o omawianym zakazie umieszczono na końcu zdjęcie rzekomego autora, przy czym analiza obrazów za pomocą narzędzia Hive wykazała, że to obraz wygenerowany.
Fot. Hive Ai Detector
Francja nie planuje od 1 lipca wprowadzenia zakazu używania deszczówki
W celu weryfikacji, czy we Francji planuje się wprowadzenie takiego zakazu, zwróciliśmy się z prośbą o pomoc do Les Surligneurs, francuskiego serwisu factcheckingowego. Jak wyjaśniła nam to Clara Robert-Motta – zastępczyni redaktora naczelnego działu fact-checkingu – ta fałszywa informacja pojawiała się w sieci już w 2023 roku.
To wtedy Florian Philippot, prezes ruchu Les Patriotes, na swoim koncie w serwisie X miał udostępnić film na temat zakazu używania deszczówki, jednak jego alarmistyczne doniesienia nie były zgodne z faktami. W odniesieniu do tej sprawy wypowiedział się wówczas dla redakcji Les Surligneurs Jean-Paul Markus, profesor prawa publicznego z Uniwersytetu Paris-Saclay. Zaznaczył on, że doszło do błędnej interpretacji francuskiego dekretu z 2023 roku w sprawie użytkowania i warunków użytkowania wód deszczowych i oczyszczonych ścieków.
„Rzadko się zdarza, aby polityczna interpretacja oficjalnego tekstu była tak sprzeczna z samym tekstem. Prawo bardziej niż kiedykolwiek zachęca do wykorzystywania wody deszczowej do celów domowych i podlewania”.
Czy nadal będzie można we Francji korzystać z deszczówki?
We wspomnianym dekrecie z 2023 roku zamieszczono regulacje dotyczące korzystania z deszczówki i ścieków. Zgodnie z zapisami korzystanie z wody opadowej nie wymaga specjalnego zezwolenia. Fact-checkerka Clara Robert-Motta, w komentarzu dla Demagoga, dodała również, że zasady korzystania z deszczówki są doprecyzowane różnymi przepisami. Skierowała nas m.in. do lektury artykułu 641 francuskiego kodeksu cywilnego, w którym napisano:
„Każdy właściciel ma prawo do wykorzystania i utylizacji wody deszczowej, która spada na jego ziemię. Jeżeli użytkowanie tych wód lub ich przeznaczenie pogorszy naturalną służebność przepływu ustanowioną w artykule 640, właścicielowi niższego terenu należy się odszkodowanie”.
Clara Robert-Motta podała również przykład dekretu z 14 marca 2025 roku oraz artykuł R211-127 z kodeksu środowiskowego („dozwolone jest korzystanie z wody deszczowej bez konieczności uzyskania zezwolenia ”). Istnieją również ustawy, które wspierają wykorzystanie deszczówki w celach gospodarczych, choć bywa, że z pewnymi ograniczeniami (1, 2).
Kara grzywny – czy to grozi Francuzom za użycie wody deszczowej?
Jeśli chodzi o rzekome kary od 1 lipca 2025 roku (grzywna w wysokości 135 euro i kara do trzech lat więzienia), to również nie ma na to znanych przepisów. Jak wyraziła się Clara Robert-Motta: „[…] wygląda to na fake news i nie ma żadnej podstawy prawnej, która mogłaby to potwierdzić”. We Francji nie istnieje przepis nakładający karę za podlewanie ogrodu deszczówką.
Clara Robert-Motta wspomniała również, że we Francji „jedyną grzywnę, jaką można dostać, to kara za używanie wody pitnej z publicznego obiegu [jako zamiennika wody deszczowej – przyp. Demagog]. […] Musisz również upewnić się, że Twoja deszczówka nie zanieczyści publicznego obiegu pitnego”. Więcej na temat tych regulacji można przeczytać w analizie redakcji Les Surligneurs.
Kontroluj polityków!
Patrz władzy na ręce i wspieraj niezależność.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
