Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Zdrowie 
4 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
4 min czytania
Czy Macron został przyłapany na braniu kokainy? Uwaga na dezinformację
Fake news Czy dezinformacja może czymś zaskoczyć? Tym razem zwykła chusteczka higieniczna na stole stała się pretekstem do siania fałszywych informacji na temat francuskiego prezydenta i innych europejskich polityków.
Czy dezinformacja może czymś zaskoczyć? Tym razem zwykła chusteczka higieniczna na stole stała się pretekstem do siania fałszywych informacji na temat francuskiego prezydenta i innych europejskich polityków.
ANALIZA W PIGUŁCE
- W mediach społecznościowych pojawiła się fałszywa narracja na temat spotkania polityków UE w Kijowie. Podobno w trakcie podróży na spotkanie prezydent Emmanuel Macron rzekomo zażywał narkotyki w towarzystwie niemieckiego kanclerza Friedricha Merza i premiera Wielkiej Brytanii Keira Starmera.
- Dostępne w sieci zdjęcia i nagrania (1, 2) w lepszej jakości ujawniają trywialną manipulację – w materiałach widać zwykłą, białą chusteczkę, a nie torebkę z narkotykami. Nie ma żadnego wiarygodnego argumentu, który przemawiałby za tym, że politycy używali wtedy zakazanych substancji.
- Wykorzystywanie zarzutów o narkomanię do dyskredytowania wybranych osób to znana rosyjska taktyka dezinformacji, którą wcześniej wielokrotnie stosowano (1, 2, 3) wobec Wołodymyra Zełenskiego.
AKTUALIZACJA 13.05.2025. Do analizy dodaliśmy więcej przykładów osób, które rozpowszechniały fałszywą narrację.
Od dłuższego czasu twórcy rosyjskiej dezinformacji wykorzystują oskarżenia o narkomanię. Taką taktykę stosowano wielokrotnie wobec Wołodymyra Zełenskiego, np. przy wykorzystaniu różnych fałszywek, przeróbek i materiałów stworzonych za pomocą technologii deepfake, które miały przedstawiać prezydenta podczas zażywania nielegalnych substancji lub pod ich wpływem.
Kolejnego przykładu dostarczyły ostatnie dni: w mediach społecznościowych pojawiła się fala fałszywych doniesień o spotkaniu polityków UE w Kijowie. W trakcie podróży na spotkanie politycy rzekomo zażywali narkotyki. Narrację podsycała Maria Zacharowa, rzeczniczka rosyjskiego MSZ, która na Telegramie napisała: „Francuz, Anglik i Niemiec wsiedli do pociągu i… odetchnęli z ulgą. Najwyraźniej zapomnieli odłożyć swoje rzeczy (torbę i łyżkę) przed przybyciem dziennikarzy”. Zarzuciła też europejskim politykom normalizowanie stosowania kokainy.
Źródło: t.me, 11.05.2025
Za granicą taki materiał rozpowszechniał znany amerykański propagator teorii spiskowych – Alex Jones. Z kolei w Polsce doniesienia zyskały szczególną popularność w serwisie X, gdzie rozpowszechniał je m.in. użytkownik Coolfonpl, który wielokrotnie powielał rosyjską dezinformację. W kolejnych wpisach kilkukrotnie (1, 2, 3) odwoływał się do tej sytuacji, za pośrednictwem przeróbek i spekulacji.
Źródło: X.com, 11.05.2025
Narrację powielały również takie osoby, jak komentator Stanisław Jastrzębowski oraz Tomasz Szmydt. Do tego spekulacje na ten temat były rozpowszechniane nawet przez niektórych polskich polityków, w tym Joannę Lichocką czy też Marcina Romanowskiego.
Kokainowe majaki europejskiego establishmentu
Przyklejony do Macrona, Scholza i Sunaka, postawiony w roli lokaja Tusk w Kijowie to wyraz upadku podmiotowości Polski. Co do tego nikt rozsądny nie ma chyba wątpliwości.
Ale warto pamiętać, czym grozi Polsce trwanie w pozycji… pic.twitter.com/11b3nMxC7C
— Marcin Romanowski (@RomanowskiPL) May 12, 2025
Polityków nie przyłapano na stosowaniu narkotyków – to fake news
Nagrania słabej jakości, zamieszczone w sieci, stały się podstawą spekulacji i dezinformacji, jednak teoria ma liczne niespójności, zwłaszcza gdy skonfrontujemy ją z innymi dostępnymi materiałami. Zdjęcia i nagrania lepszej jakości (1, 2), wykonane przez reporterów i także zamieszczone w internecie, wskazują na to, że przedmiot widoczny na stole to zwykła chusteczka higieniczna – a nie woreczek z narkotykami.
Sprawa zyskała tak duży rozgłos w mediach, że doniesienia postanowiło zdementować samo biuro prezydenta Francji. Jak podano w oficjalnym komunikacie:
„Kiedy jedność europejska staje się niewygodna, dezinformacja posuwa się tak daleko, że zwykła chusteczka wygląda jak narkotyk. Tę fałszywą wiadomość rozprzestrzeniają wrogowie Francji, zarówno za granicą, jak i w kraju. Musimy zachować czujność wobec manipulacji”.
Poza chusteczką pojawiły się też spekulacje odnoszące się do obiektu przy prawej krawędzi stołu. Zgodnie z zarzutem był to sprzęt używany do przygotowania kokainy, jednak i tu wiele wskazuje na to, że to najpewniej zwykły patyczek z zaokrągloną końcówką stosowany do przyozdabiania napojów.
Dr @andrzejkozl ma rację, ale się nie postarał, bo jako akademik powinien wiedzieć, że rekwizyty uatrakcyjniają przekaz i bywają kluczowe dla pamięci.
Przybywam z pomocą, niczym Rohan o świcie, a grafika może się też przydać innym… #Macron #Merz #Starmer #Kyiv #Disinformation https://t.co/viLO1Uy86s pic.twitter.com/od3ltG8dn8
— Julian Dobrowolski (@JulDobrowolski) May 11, 2025
Warto zachować czujność – znane ośrodki dezinformacji nierzadko stosują przeróbki zdjęć i tzw. cheapfake po to, by w prosty i szybki sposób tworzyć wiralowe narracje zniekształcające fakty i wprowadzające chaos informacyjny. W efekcie mogą one propagować treści mające na celu zdyskredytowanie przeciwników i uzasadnienie własnych działań.
Kontroluj polityków!
Patrz władzy na ręce i wspieraj niezależność.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
