Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Zdrowie 
6 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
6 min czytania
Jadalne owady są szkodliwe dla zdrowia ludzi? Wyjaśniamy
Fake news Mylące komunikaty na temat owadów dodawanych do żywności ponownie pojawiają się w sieci. W mediach społecznościowych stwierdzono, że powodują one choroby oraz zakażenia pasożytami. Sprawdzamy, czy to prawda.
Mylące komunikaty na temat owadów dodawanych do żywności ponownie pojawiają się w sieci. W mediach społecznościowych stwierdzono, że powodują one choroby oraz zakażenia pasożytami. Sprawdzamy, czy to prawda.
Analiza w pigułce
- Na Facebooku udostępniono post, w którym podano, że spożywanie owadów, w tym zawartej w nich chityny, jest przyczyną chorób i powoduje zakażenie pasożytami, których nie da się usunąć z organizmu.
- Chityna znajdująca się w owadach nie jest szkodliwa i nie wywołuje chorób (1, 2, 3). W niektórych przypadkach związek ten prowadzi do reakcji alergicznej. Nie powinny jej spożywać osoby uczulone.
- Wszystkie zwierzęta mogą mieć pasożyty, nie tylko owady jadalne (1, 2, 3). Ryzyko zakażenia jest mniejsze m.in. wtedy, gdy przestrzega się zaleceń dotyczących higieny hodowli. Zakażenie pasożytami leczy się farmakologicznie lub w poważniejszych przypadkach – chirurgicznie.
20 stycznia 2025 roku Komisja Europejska wydała nowe rozporządzenie zezwalające na stosowanie w żywności proszku z całych larw mącznika młynarka, poddanego promieniowaniu UV. Wprowadzenie na rynek kolejnego produktu z owadów wzbudziło wiele kontrowersji i ponownie stało się tematem mylących przekazów.
Na facebookowym profilu o nazwie Czas na Brauna opublikowano post dotyczący spożywania owadów i rzekomych problemów zdrowotnych, które mają z tego wynikać. Jak czytamy we wpisie [pisownia oryginalna]: „bardzo dużo pasożytniczej flory dadzą nam te owady. Chityna jest twardą zewnętrzną osłoną owadów, które niszczą narządy wewnętrzne i powodują choroby , takie jak : 1. DYCHAWICA. 2. ATOPOWE ZAPALENIE SKÓRY. 3. RAK. 4. TOCZEŃ UKŁADOWY”.
Źródło: www.facebook.com, 11.02.2025
Omawiany post skomentowano ok. 340 razy. Jeden z internautów napisał [pisownia oryginalna]: „Po co my dalej tkwimy w tym eurokołchozie ? ? ?”. W innym komentarzu stwierdzono [pisownia oryginalna]: „Kolej na serwowanie nam szczurów”.
Czy chityna wpływa szkodliwie na zdrowie?
Chityna znajdująca się m.in. w owadach nie jest toksyczna dla ludzi i nie ma dowodów na to, że powoduje choroby (1, 2, 3). Jest to polisacharyd, czyli związek zbudowany z długiego łańcucha pojedynczych cukrów. Chityna wysyca ścianę komórkową grzybów, np. pieczarek czy boczniaków, które spożywamy na co dzień. Szkielety zewnętrzne stawonogów, m.in. krewetek, krabów i owadów jadalnych, również składają się z chityny.
W niektórych przypadkach związek ten wywołuje reakcję alergiczną, co można porównać do innych alergii pokarmowych, np. do uczulenia na orzechy. Nie oznacza to jednak, że wszyscy ludzie nie powinni spożywać produktów z zawartością chityny. Taki produkt – nieodpowiedni dla alergików – może stanowić istotny składnik w diecie zdrowych osób.
Wbrew temu, co podano w poście, chityna nie jest przyczyną rozwoju nowotworów u ludzi. Nie ma jej na liście substancji kancerogennych, opracowanej przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem (IARC).
Owady jadalne są źródłem niebezpiecznych pasożytów?
We wpisie stwierdzono, że owady są „rezerwuarem flory pasożytniczej i patogennej, która poraża narządy człowieka. Nie można pozbyć się tych pasożytów z organizmu”.
Pasożyty mogą pojawić się u wszystkich zwierząt, w tym również u owadów (1, 2, 3). W celu zmniejszenia ryzyka ich wystąpienia kraje przygotowują zalecenia związane z masową hodowlą owadów, skupiając się przede wszystkim na jej monitorowaniu i utrzymywaniu bezpieczeństwa. W poważniejszych przypadkach pasożyty usuwa się za pomocą operacji, natomiast choroby przez nie spowodowane leczy się specjalistycznymi lekami.
W poście wspomniano również o „florze patogennej”, czyli o mikroorganizmach chorobotwórczych. Można je znaleźć we wszystkich produktach spożywczych, zarówno odzwierzęcych, jak i roślinnych. Owady nie stanowią jedynego źródła potencjalnych patogennych bakterii. Zanim zostaną zatwierdzone do spożycia, muszą spełniać określone wytyczne, które pozwalają minimalizować to ryzyko.
Owady będą dodawane tylko do niektórych produktów
We wpisie czytamy, że „wydano już pozwolenie producentom na dodawanie owadów do wszelkich produktów spożywczych” oraz że „zobowiązali producentów do napisania, co tam zostało dodane, ale niestety będzie po łacinie”.
Te informacje nie są prawdziwe. Dodawanie do żywności składników pochodzących z owadów dotyczy tylko wybranych produktów. Informacja o ich obecności ma znajdować się na każdym opakowaniu nie tylko po łacinie, lecz także w języku polskim.
Jak podano na stronie Komisji Europejskiej: „to konsumenci decydują, czy chcą jeść owady, czy nie. Wykorzystywanie owadów jako alternatywnego źródła białka nie jest niczym nowym. Są one regularnie spożywane w wielu częściach świata”.
Żywność z owadów jest obecna na rynku już od lat
W przeszłości wydawano już rozporządzenia pozwalające na wykorzystywanie żywności pozyskanej z owadów. W 2021 roku dotyczyło ono szarańczy wędrownej, w 2022 roku – larw mącznika młynarka, natomiast w 2023 roku – częściowo odtłuszczonego proszku ze świerszcza domowego.
W omawianym wpisie na „czarnej liście” produktów, które mają zawierać w składzie owady, często przewija się symbol E120. Oznacza się nim koszenilę – znany czerwony barwnik spożywczy pozyskiwany z wysuszonych owadów czerwców. Wykorzystuje się go już od połowy lat 60. XX w., kiedy to Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) zezwoliła na stosowanie koszenily w żywności.
Dodawanie do produktów sproszkowanych owadów wzbudza duże kontrowersje, jednak w wielu częściach świata ich spożywanie nie jest nowym zjawiskiem. Na stronie Oxford Research Encyclopedia of Food Studies czytamy:
„Podobnie jak inne zwierzęta owady są źródłem makroskładników białkowych i tłuszczowych oraz wielu mikroelementów witaminowych i mineralnych. Biorąc pod uwagę rosnące globalne zapotrzebowanie na zrównoważone białko, owady są potencjalnym źródłem żywności w przyszłości. Eksperci ds. rozwoju rolnictwa, np. Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa, sugerują, że owady hodowlane są przyjazne dla środowiska, ponieważ oferują wysoką wydajność konwersji paszy, wymagają mniej miejsca, zużywają mniej wody i potrzebują mniej środków chemicznych niż konwencjonalne zwierzęta gospodarskie”.
Kontroluj polityków!
Patrz władzy na ręce i wspieraj niezależność.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
