Strona główna Fake News Zaświadczenia o prawie do głosowania nadużywane? Brakuje dowodów

Zaświadczenia o prawie do głosowania nadużywane? Brakuje dowodów

W sieci pojawiła się informacja, że w dzień drugiej tury wyborów prezydenckich ludzie oddawali wielokrotnie głosy poprzez użycie tylko jednego zaświadczenia do głosowania. Czy były takie incydenty? Sprawę komentuje Państwowa Komisja Wyborcza.

 

w tle sala do głosowania, zrzut ekranu z portalu X z informacją, że komisja nie zbiera zaświadczeń o prawie do głosowania

Fot. Shutterstock / X / Modyfikacje: Demagog

Zaświadczenia o prawie do głosowania nadużywane? Brakuje dowodów

W sieci pojawiła się informacja, że w dzień drugiej tury wyborów prezydenckich ludzie oddawali wielokrotnie głosy poprzez użycie tylko jednego zaświadczenia do głosowania. Czy były takie incydenty? Sprawę komentuje Państwowa Komisja Wyborcza.

 

Analiza w pigułce

  • Na platformie X oraz na Facebooku (1, 2) pojawiły się informacje, że podczas drugiej tury wyborów prezydenckich oddawano kilka głosów za pomocą tylko jednego zaświadczenia do głosowania
  • Według rzecznika prasowego Państwowej Komisji Wyborczej incydenty wielokrotnego użycia zaświadczenia o prawie do głosowania nie miały miejsca. 
  • W drugiej turze wyborów prezydenckich wydano 571 999 zaświadczeń o prawie do głosowania, a na tej podstawie zagłosowało 531 446 wyborców. Nie było zatem przypadków, że liczba oddanych głosów przekroczyła liczbę wydanych dokumentów. 

1 czerwca odbyła się druga tura wyborów prezydenckich, którą wygrał Karol Nawrocki. Już w czasie kampanii oraz po pierwszej turze pojawiało się w sieci wiele fałszywych informacji, które miały na celu podważenie wiarygodności wyborów (1, 2). 

W serwisie X oraz na Facebooku (1, 2) pojawiły się posty o możliwości wielokrotnego oddania głosu na jednym zaświadczeniu o prawie do głosowania. W oryginalnym wpisie czytamy [pisownia oryginalna]: „Już czwarty głos oddałem. Te debile z komisji nie zabierają w ogóle zaświadczeń”. Do postów (1, 2, 3) załączono również zdjęcia czterech kart do głosowania, na których oddany został głos na Karola Nawrockiego. 

Zrzut ekranu z platformy X, gdzie widnieje fałszywa informacja o oddaniu czterech głosów na jednym zaświadczeniu o prawie do głosowania.

Źródło: X.com, 01.06.2025

Post na platformie X zobaczyło ponad 920 tys. ludzi, a ponad 6 tys. go polubiło. Wpis udostępniono również na Facebooku — zarówno na prywatnych profilach, jak i na grupach wspierających kandydaturę Rafała Trzaskowskiego (1, 2). W jednym z postów czytamy [pisownia oryginalna]: „Już wiadomo czemu [Nawrocki wygrał – przyp. Demagog]”. 

Zrzut ekranu z platformy Facebook, gdzie której widnieje fałszywa informacja o oddaniu czterech głosów na jednym zaświadczeniu o prawie do głosowania.

Źródło: Facebook.com, 02.06.2025

Czym jest zaświadczenie o prawie do głosowania? 

Dokument, o którym mowa we wpisach, jest przeznaczony dla wyborców, którzy planują oddać głos poza miejscem swojego stałego zamieszkania. Zaświadczenie o prawie do głosowania uprawnia do oddania głosu w dowolnym obwodzie – zarówno na terenie Polski, jak i za granicą, a także na polskim statku morskim.

Zgodnie z Kodeksem wyborczym osoba, która przed dniem wyborów zmienia miejsce pobytu, może otrzymać zaświadczenie o prawie do głosowania (art. 32). Wniosek o wydanie takiego dokumentu należy złożyć pisemnie w urzędzie gminy, najpóźniej na trzy dni przed wyborami. W przypadku wyborów prezydenckich możliwe było uzyskanie dwóch oddzielnych, odpowiednio oznaczonych zaświadczeń – jednego na pierwszą turę, a drugiego na ewentualną drugą.

Jak oddać głos z zaświadczeniem o prawie do głosowania?

W związku z doniesieniami o możliwych oszustwach wyborczych skontaktowaliśmy się bezpośrednio z Marcinem Chmielnickim, rzecznikiem prasowym Państwowej Komisji Wyborczej (PKW). Zapytaliśmy o to, jak wygląda procedura oddawania głosu na podstawie wydanego zaświadczenia.

„Uprzejmie informuję, że Wytyczne Państwowej Komisji Wyborczej nakazują odbieranie przez obwodowe komisje wyborcze od wyborców zaświadczeń o prawie do głosowania (pkt. 45 Uchwały Nr 165/2025 Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 23 kwietnia 2025 r.). Zaświadczenia te powinny być dołączane do spisu wyborców. Nie można jednak wykluczyć incydentalnych przypadków, gdy komisja postąpiła niezgodnie z wytycznymi i oddała wyborcy zaświadczenie”.

Kilka głosów z jednym zaświadczeniem? PKW nie ma takiej informacji

Zapytaliśmy PKW o to, czy zostały odnotowane incydenty takie jak te wspomniane w analizowanych wpisach.

„Pragnę wskazać, że obecnie nie posiadamy informacji, aby tego typu sytuacje miały miejsce, podczas ponownego głosowania w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej”.

Jedna osoba może dostać tylko jedno zaświadczenie

Państwowa Komisja Wyborcza poinformowała w jednym z komunikatów w sprawie nieprawdziwych informacji dotyczących wyborów, że nie ma możliwości, aby jedna osoba – w ramach jednej tury wyborów – otrzymała dwa zaświadczenia o prawie do głosowania. Zapytaliśmy więc, ile zaświadczeń zostało wydanych na drugą turę wyborów.

„Zgodnie z otrzymaną informacją, zaświadczeń o prawie do głosowania uprawniających do głosowania w II turze wyborów Prezydenta RP wydano 571 999. Liczba wyborców głosujących na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania wyniosła 531 446„. 

Liczba wydanych zaświadczeń o prawie do głosowania nie była większa od liczby głosów oddanych za ich pomocą

Informacje o oddaniu kilku głosów podważają wiarygodność wyborów

Nie pierwszy raz w okresie wyborczym byliśmy świadkami próby nieuzasadnionego podważania zaufania do wyborów. Już wcześniej opisywaliśmy m.in. nagranie ze znikającym atramentem z długopisów, które oryginalnie pochodziło z Kazachstanu, czy zamazywanie karty do głosowania woskiem, które miało sprawić, że nie będzie możliwości unieważnienia głosu. 

Warto pamiętać, aby w okresie, gdy pojawia się wiele sprzecznych informacji, dokładnie weryfikować sensacyjne doniesienia. Polecamy, by z dystansem podchodzić do informacji zamieszczonych w mediach społecznościowych.

Kontroluj polityków!

Patrz władzy na ręce i wspieraj niezależność.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Prawda to coś więcej niż tylko punkt widzenia

Masz prawo do prawdy. Pomóż nam ją chronić!

Wspieram