Strona główna Wypowiedzi Tusk porównał wydatki na 500 plus i 800 plus. Dlaczego to manipulacja?

Tusk porównał wydatki na 500 plus i 800 plus. Dlaczego to manipulacja?

Tusk porównał wydatki na 500 plus i 800 plus. Dlaczego to manipulacja?

Donald Tusk

Prezes Rady Ministrów
Platforma Obywatelska

Wiecie, ile naszymi decyzjami trafiło pieniędzy do polskich rodzin z tytułu programu 800 plus? 62 mld. […] 62 mld zł tylko z tego tytułu vs 16 mld wtedy, kiedy PiS ten program zaczynał.

Wystąpienie w Sejmie, 11.06.2025 r.

Manipulacja

Wypowiedź uznajemy za manipulację, gdy zawiera ona informacje wprowadzające w błąd lub naginające/przeinaczające fakty, w szczególności poprzez:

  • pominięcie ważnego kontekstu,  
  • wykorzystywanie poprawnych danych do przedstawienia fałszywych wniosków,  
  • wybiórcze wykorzystanie danych pasujących do tezy (cherry picking), 
  • używanie danych nieporównywalnych w celu uzyskania efektu podobieństwa lub kontrastu,  
  • wyolbrzymienie swoich dokonań lub umniejszenie roli adwersarza, 
  • pozamerytoryczne sposoby argumentowania.

Sprawdź metodologię

Wystąpienie w Sejmie, 11.06.2025 r.

Manipulacja

Wypowiedź uznajemy za manipulację, gdy zawiera ona informacje wprowadzające w błąd lub naginające/przeinaczające fakty, w szczególności poprzez:

  • pominięcie ważnego kontekstu,  
  • wykorzystywanie poprawnych danych do przedstawienia fałszywych wniosków,  
  • wybiórcze wykorzystanie danych pasujących do tezy (cherry picking), 
  • używanie danych nieporównywalnych w celu uzyskania efektu podobieństwa lub kontrastu,  
  • wyolbrzymienie swoich dokonań lub umniejszenie roli adwersarza, 
  • pozamerytoryczne sposoby argumentowania.

Sprawdź metodologię

  • PiS wprowadził program 500 plus w kwietniu 2016 roku. Według raportu Najwyższej Izby Kontroli do końca 2016 roku wydano na ten cel 17,4 mld zł (s. 6).
  • Pierwotnie 500 plus wypłacano na każde drugie i kolejne dziecko w rodzinie. Koszty programu wzrosły po tym, jak od 1 lipca 2019 roku świadczenie zaczęto wypłacać na każde dziecko. W 2020 roku na 500 plus wydano 40 mld zł. W ostatnim roku rządów PiS było to 41,6 mld zł.
  • Do waloryzacji i zwiększenia kwoty świadczenia z 500 zł do 800 zł doszło z inicjatywy rządu Prawa i Sprawiedliwości, przy poparciu Koalicji Obywatelskiej. Ustawę w tej sprawie uchwalonolipcu 2023 roku. Weszła ona w życie na początku 2024 roku.
  • Według sprawozdania z wykonania budżetu za 2024 rok na świadczenie wychowawcze wydano około 64 mld zł (tom I, s. 138). W 2025 roku zaplanowano na ten cel wydatek w kwocie około 63 mld zł (s. 72).
  • Donald Tusk wyolbrzymił dokonania własnego rządu i umniejszył rolę poprzedniej ekipy rządzącej. Polityk podał koszt świadczenia z roku, w którym nie obejmowało ono każdego dziecka i w którym było wypłacane dopiero od kwietnia. Ponadto pominął fakt, że ustawę o podniesieniu kwoty świadczenia uchwalono w okresie rządów PiS, a wcześniej zakwalifikowano do programu 500 plus każde dziecko. Dlatego wypowiedź Donalda Tuska oceniamy jako manipulację.

500 plus wprowadzono w okresie rządów PiS

Program 500 plus został wprowadzony przez rząd Zjednoczonej Prawicy w kwietniu 2016 roku ustawą o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. W dniu, w którym przyjęto tę ustawę, większość posłów Platformy Obywatelskiej wstrzymała się od głosu.

Według komunikatu ówczesnej minister rodziny, pracy i polityki społecznej, Elżbiety Rafalskiej, w pierwszym roku funkcjonowania programu, czyli od 1 kwietnia do 1 listopada 2016 roku, do rodzin trafiło z tytułu świadczenia 500 plus ok. 15,4 mld zł i szacowano, że do końca grudnia będzie to 17 mld zł. Potwierdza to raport Najwyższej Izby Kontroli, zgodnie z którym w 2016 roku wydano dokładnie 17,4 mld zł (s. 6).

Według tego samego raportu NIK od 1 kwietnia 2016 roku do końca lutego 2019 roku, czyli w ciągu około trzech lat od przyjęcia ustawy, do rodzin trafiło 67 mld zł. Do tego momentu świadczenie 500 plus było wypłacane od drugiego dziecka. Pierwsze dziecko objęto tym programem niedługo później, od 1 lipca 2019 roku. 

Kiedy zwiększono 500 plus do 800 plus?

Do ustawowego zwiększenia kwoty świadczenia z 500 zł do 800 zł doszło jeszcze za rządów PiS. Zmianę ustawy Sejm przegłosował w lipcu 2023 roku, a w sierpniu podpisał ją prezydent. Poparło ją 406 posłów, w tym członkowie KO. 

Realizacja zaplanowanej zmiany przypadła już nowemu rządowi, gdyż wyższe świadczenia obowiązywały od 1 stycznia 2024 roku. Od początku funkcjonowania programu do momentu waloryzacji wypłacono rodzinom 255 mld zł.

Według sprawozdania z wykonania budżetu za 2024 rok na świadczenie wychowawcze wydano około 64 mld zł (tom I, s. 138). W 2025 roku zaplanowano na ten cel wydatek w kwocie około 63 mld zł (s. 72).

Kontroluj polityków!

Patrz władzy na ręce i wspieraj niezależność.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Prawda to coś więcej niż tylko punkt widzenia

Masz prawo do prawdy. Pomóż nam ją chronić!

Wspieram

Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci

Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej

Sprawdź!